ذوالفقاری: فارسی بیاموزیم گفتار محور است
به گزارش روابط عمومی انتشارات مدرسه؛ نشست نقد و بررسی کتاب «فارسی بیاموزیم» شنبه(۲۹ شهریورماه) با حضور حسن ذوالفقاری؛ نویسنده کتاب، زهرا عباسی و جواد نوروزی بهعنوان منتقد، برگزار و بهصورت زنده از فضای مجازی پخش شد. این کتاب که از سوی انتشارات مدرسه چاپ شده در حال حاضر جلد دوم آن منتشر شده است و به زودی جلد سوم آن هم به بازار نشر راه پیدا میکند.
نوروزی در ابتدای نشست به ویژگیهای ممتاز زبان و ادب فارسی در طول تاریخ از دیرباز تا بهحال اشاره کرد و گفت: این زبان همیشه نقش اصلی در پایداری و حیات قوم ایرانی و وحدت ملی بازی کرده و زبان فارسی همیشه چون حلقه مرئی و نامرئی هویت ملی ایرانیان را به یکدیگر پیوند داده و اکنون هم عامل اصلی وحدت ملی ایرانیان است.
ذوالفقاری: این کتاب چهار مهارتی است
حسن ذوالفقاری، استاد دانشگاه و نویسنده کتاب گفت: یکی از مسائل مهم امروزِ زبان و ادبیات فارسی گسترش آن به سراسر جهان است. آموزش زبان طبیعتاً با گذشته خیلی متفاوت است برای اینکه کاملا علمی شده است و تکنیکهای آموزشی با آموزش همراه شده است واساسا امروزه آموزش زبان فارسی به شکل رشته و یک تخصص در کشور ما آمده است و دانشگاهایی هم این رشته را تدریس میکنند و متخصصان و مربیان آموزش زبان را تربیت میکنند برای این که در خارج از کشور و در داخل کشور علاقمندان و فراگیران زبان ادبیات فارسی آموزش ببینند.
در ایران ما چهارده مرکز داریم که کلا کارشان همین است. غیر از این در دانشگاههای ایران هم دانشجویانی داریم که اینها نیاز به منابع و مواد آموزشی دارند. یکی از آن منابع و مواد آموزشی طی بیست سال گذشته تدارک دیده شده است کتاب فارسی بیاموزیم موضوع جلسه امروز است. در سال ۱۳۸۰ از بنیاد علوی در آمریکای شمالی پیشنهادی شد از طرف پرفسور رضا و این کتاب را ایشان سفارش دادند. من آن زمان در سازمان آموزش و پرورش مؤلف کتابهای درسی بودم. بنیاد علوی سفارش دادند به سازمان کتابهای آموزشی و ما موظف شدیم این کار را انجام دهیم. تیم مولف و تیم برنامه ریز تشکیل دادیم.
تیم برنامه ریز و مشاوره تشکیل شد از: کوروش صفوی. دکتر علی محمد حق شناس. جناب دکتردبیر مقدم . سرکار خانم دکتر نعمت زاده. و استاد بزرگ همه مرحوم یدالله سمره. این کتاب را بر اساس برنامهریزی که انجام شد در یازده جلد به عنوان بسته آموزشی طراحی کردم و در همان آموزش و پرورش برای آمریکای شمالی چاپ شد که بعد ها در سراسر جهان پخش شد.
نویسنده کتاب درباره سطح بندی آموزشی این اثر گفت: این کتاب ها به شکلی بود که در سه سطح طراحی شده است. سطح اول، برای آموزش زبان فارسی شامل الفبا و کمی جملههای ساده همراه با برخی موقعیتهای پرکاربرد. جلد دوم و سوم سطح میانه و جلد چهارم و پنجم سطح پیشرفته است برای کسانی که میخواهند ادبیات و زبان را به طور کامل یاد بگیرند. این کتابها شامل یک کتاب درس، یک کتاب کار، و یک راهنمای معلم و سی دی صوتی و آموزشی بود که در مجموع این بسته شامل ۱۱ جلد می شد که تا دو سال پیش در سراسر جهان توزیع میشد. به دلیل این که حجم کتابها زیاد و همچنین بر اساس نقدها و بررسی هایی که در این کتاب انجام شده بود ما بر اساس این ها کتاب را یک بار دیگر ویرایش کردیم. ویرایش دوم آن سال گذشته منتشر شد. البته قبل از کتاب ما کتاب دکتر سمره در دانشگاهها تدریس میشد و این کتاب خیلی قدیمی بود ونیاز بود بازنویسی و به روز شود. اما در دور اول از چاپ کتاب«فارسی بیاموزیم» از فرشید مثقالی استفاده کردیم و سعی کردیم با معیارها و استاندارهای بالایی کتاب را چاپ کنیم. در سال ۱۳۸۴ این کتاب عنوان برگزیده جایزه خوارزمی را کسب کرد. و همان سال برگزیده کتاب سال هم شد.
ذوالفقاری در ادامه افزود: روش این کتاب چهار مهارتی هست.اعتقاد ما این است که ۴ مهارت را نمی شود از نظر آموزشی جدا کرد. از طرفی کتاب را به گونهای طراحی کردیم که خودآموز باشد یعنی به دلیل پراکندگی ایرانیان در خارج از کشور امکان این که کلاسها مجزا باشد و استادی برایمان تدریس کند نبود بنابراین باید به گونهای طراحی میکردیم که خانوادها خودشان بتوانند به بچهها آموزش دهند.
این کتاب تمرین محور است وبه نوعی طراحی شده است که از صفر تا صد را در آموزش مد نظر داشتهایم. یعنی ازآموزش الفبا تا آموزش ادبیات را در نظر گرفتهایم. در هر کتاب چندین بخش وجود دارد. بنای ما در این کتاب آموزش گفتا ر است یعنی ویژگی این دو کتاب این است که گفتار محور است. یعنی دانشجو باید موقعیت را از گفتار یاد بگیرد ومعادل نوشتاری رابا تمرینهای مختلفی که در کتاب هست آموزش ببیند. در پایان هرکتاب نیز فهرستی از واژگان پایه و تازهای که در کتاب آمده به همراه شکل آوانگاشت واژهها برای تلفظ درست آمده است.
این مجموعه کتابها امروزه جای خود را در فارسی آموزان باز کرده است و امیدواریم که بتواند نقش فرهنگی خود را در کنار آموزش زبان فارسی برای ایرانیانی که ایران نبوده اند ایفا کند.
عباسی: کتاب درسی مناسب برای آموزش زبان
زهرا عباسی؛ پژوهشگر و استاد دانشگاه تربیت مدرس: مجموعه فارسی بیاموزیم بیشک شناختهترین و وزینترین مجموعه در آموزش زبان فارسی است. مقالات زیادی درباره این مجموعه نوشته شده است. ۲۵ مقاله وجود دارد که به بررسی عمیق این کتاب پرداخته است. مهمترین موضوع برنامه درسی و انتخاب یک کتاب درست برای آموزش است که الگوهای متفاوتی درآموزش برایشان وجود دارد.
عباسی ادامه داد: یکی از مقالات نوشته شده این کتاب که از منظر لیتل جان بررسی شده و نقاط قوتی برای این کتاب اشاره کرده، دانش پژوهان مجبور به تعامل در کلاس هستند. الزام زبان آموزان به برون دادهها و تولیدات زبانی از مجموعه مشخص است.
وی افزود: آثار دیگری از منظر این کتاب نوشته شده است . از جمله نقاط قوت این کتاب از منظر این مقاله: انتخاب کتاب درسی مناسب برای آموزش زبان. در دوره مقدمات با تصاویر آموزش شروع شده است. ارزش های فرهنگی و اجتماعی ما به صورت واقع بینانه مطرح شده است. موضوع دیگری که مقاله های علمی و فرهنگی به آن پرداخته است.
عباسی در ادامه به موضوع انسجام اشاره کرد و گفت: در این حوزه دو مقاله نوشته شده و انسجامهای واژگانی، ارجاع، حذف، ربط و جانشینی بیشترین نوع مولفههای انسجامی بودند که متنهای این کتاب را به صورت منسجم در میآوردند و هرچه به سوی پیشرفته میرویم انسجام حذف و جانشینی بیشتر به چشم میخورد.