نجفی: کتابهای کمک آموزشی یک فرصت است
یکی از برنامه های فرهنگی انتشارات مدرسه رونمایی برخط «کتابهای کار» در جشن سی امین سالگرد تأسیس این انتشارات بود که با حضور معصومه نجفی از مولفان کتابهای درسی و معاون دفتر آموزش ابتدایی ومتوسطه نظری سازمان پژوهش وبرنامهریزی آموزشی در بخش تألیف کتاب به ویژه حوزه ابتدایی و متخصص در حوزه سوادخواندن، مهارتهایخوانداری، نوشتاری و آنچه در این حوزه مربوط میشود برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی انتشارات مدرسه: مهرماه سال ۹۹ انتشارات مدرسه برای دانشآموزان دوره ابتدایی از اول تا ششم ابتدایی دروس پایه فارسی، علوم و ریاضی را اقدام به تولید در قالب مجموعه کتابهای کار کرده است. این کتابها با همکاری و نظارت مولفان کتابهای درسی و با راهنماییهای آنها تنظیم شده است و از جمله آثار مهمی هستند که میتواند در این ایام به خصوص شرایط کرونایی به والدین در یادگیری و مفاهیم مسائل درسی کمک کند.
دکتر نجفی در ابتدای جلسه بعد از آرزوی سلامتی برای همه درباره لزوم چاپ کتابهای کمک آموزشی گفت: «کتاب درسی محصول ملی است. یعنی وقتی شما کتاب درسی تولید میکنید باید اقتضائات کل کشور را در نظر داشته باشید. استانها به دلایل تفاوتهایی که دارند و خود سطح متوسط دانشآموزان همه عواملی هستند که در کتاب درسی تاثیرگذار هستند. لذا خود کتاب درسی به تنهایی نمیتواند روی اهداف خاص مانور بیشتری بدهد به دلیل وضعیت ملی بودنش. اما کتاب کمک آموزشی در کنار کتاب درسی میتواند مکمل خیلی خوبی باشد برای رسیدن به اهداف آموزشی کتاب درسی. به طور مثال در کتاب فارسی قرار است که روی مهارت صحبت کردن بچهها کار کنیم یا نوشتن یا خواندن یا گوش دادن. خب ظرفیت کتاب درسی چه قدر است که بتواند موقعیتهای یادگیری ایجاد کند تا به اندازه کافی دانشآموزان در این مهارتها تمرین و تکرار داشته باشند و مسلط بشوند. اگر کتابهای کمک آموزشی مکمل کتاب درسی باشد و اتفاقاً در آن فضا بتواند موقعیتهای یادگیری خلاقی را طراحی کند قطعا میتواند برای بچهها جاذبه داشته باشد و کمک کند برای آن که اهداف کتابهای درسی محقق شود.
ولی باید روی این قضیه که تعریف کتاب کمک آموزشی چیست؟ چه ویژگیهایی باید داشته باشد. و آیا سیاستگذاری برای ساماندهی این کتابها باید باشد یا خیر. اینها سوالاتی است که جای تأمل دارد.
وی درباره تعریف کتاب های کمک آموزشی گفت: «سال ۹۱ که تألیف کتاب فارسی سوم را انجام داده بودم نزدیک به ۱۰۰ جلد کتاب در قالب کتاب کمک آموزشی فرستادند دفتر کمک آموزشی تا ما داوری کنیم و ببینیم این کتابها مناسب هست یا نه. به جرأت میتوانم بگویم که ۹۹ درصد قابلیتهایی که باید را نداشتند. چرا این اتفاق افتاده بود. به دلیل این که کتاب درسی فارسی در دفتر تألیف رویکردش را تغییر داده. و ما انتظار داشتیم کتابهای کمک درسی هم با رویکرد کتاب درسی تولید شود. اما متاسفانه میبینیم که کتابهای کمک آموزشی ما با همان رویکرد آوایی که اجزا و عناصر زبان بود پیش میروند.
اگر ما بخواهیم تعریفی از کتابهای کمک آموزشی داشته باشیم باید کتابها کاملا با برنامه درسی موضوعی اشراف داشته باشد. کتابهای کمک آموزشی یک فرصت است به شرطی که بتوانیم کتابهای کمک آموزشی را در راه اهداف برنامههای درسی قرار بدهیم و بچهها را دلزده نکنیم».
مولف کتاب درسی فارسی سوم دبستان درباره وظیفه انتشارات مدرسه در تولید کتاب های کمک آموزشی گفت: «انتشارات مدرسه با اهداف سازمان آشنا است و به نوعی بخشی از سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی است. این موضوع به نظرم مسوولیتش را در چاپ کتابهای کمک آموزشی سنگینتر میکند. از طرفی هم با خیلی از مدارس صحبت کردم اگر کتاب کمک درسی با چاپ انتشارات مدرسه باشد معلم و مدیر مدرسه راحتتر میتواند برای دانشآموزان استفاده کند. اگر قرار است تغییری اتفاق بیفتد و خط دهی به ناشران دیگرصورت گیرد باید شروعش از انتشارات مدرسه باشد. انتشاراتمدرسه میتواند تصمیم بگیرد با کمک دفتر فناوری آموزشی تشکیلاتی را ایجاد کنند وبه طور جدی به این تغییرات فکر کنند».
نجفی درباره معیار کتاب خوب کمک آموزشی برای دانشآموزان گفت:
« کتاب کمک آموزشیای که کاملاً مکمل اهداف کتاب درسی باشد وجنبه مهارتی و نگرششیاش پر رنگتر از دانشش باشد را میتوان به عنوان کتاب کمک آموزشی به خانواده توصیه کرد.
اما در این ایام که آموزش مجازی است اگر والدین فکر کنند با خرید یک یا ده کتاب یا فیلمهای آموزشیای که در بازار است مسائل و مشکلات دانشآموزان حل میشود اشتباه میکنند. خانواده سعی کنند ذهن کودکان را با این کتابها و فیلم ها به بانک آموزشی تبدیل نکنند.
مسئله اصلی برای دانش آموزان موضوع تربیتی است مخصوصا بچه های دوره ابتدایی که والدین با همراهی آنها میتوانند این موضوع را جبران کنند».
جشن سی سالگی انتشارات مدرسه مصادف با بیست و هشتمین هفته کتاب و کتابخوانی در قالب «سالِ سی» از ۲۴ آبان ماه سال جاری آغاز و تا ۳۰ آبان ماه ادامه داشت.